In het reken-wiskundeonderwijs ondersteunen en stimuleren we leerlingen in hun ontwikkeling van gecijferdheid. Bij gecijferdheid gaat het niet alleen om het ontwikkelen van inzicht, kennis en vaardigheden, maar ook om kritisch denken en redeneren over en creatief omgaan met reken-wiskundige inhouden. Door het stellen van rijke rekenvragen stimuleer je gecijferdheid in de volle breedte.
Wat zijn rijke rekenvragen?
Rijke rekenvragen zijn vragen die leerlingen uitnodigen om actief hun feitenkennis en procedurele rekenvaardigheden in te zetten én met inzicht flexibel te denken en redeneren. Het zijn vragen die het creatief denken en handelen, probleemoplossend denken en handelen en kritisch denken en redeneren stimuleren. Kort gezegd: een rijke rekenvraag is een vraag die de leerling ‘aan’ zet. Een voorbeeld van een gesloten rekenvraag is de som 6×8= een voorbeeld van een rijke rekenvraag is: van welke keersom is 48 het antwoord.
Kenmerken van rijke rekenvragen:
- Rijke rekenvragen doen een beroep op het wiskundig denken.
- Rijke rekenvragen hebben meerdere acceptabele antwoorden.
- Rijke rekenvragen zijn gericht op leren tijdens het oplossingsproces.
- De reacties van leerlingen op rijke rekenvragen geven informatie over hun leren.
Hoe kun je zelf rijke rekenvragen ontwerpen?
Wanneer helder is waarom je het als team belangrijk vindt om gecijferdheid te stimuleren, kun je met elkaar bespreken hoe je gecijferdheid in je onderwijs vorm wilt geven. Er zijn twee verschillende manieren voor het ontwerpen van rijke rekenvragen:
- van achteren naar voren werken;
- een standaardvraag ombouwen naar een rijke rekenvraag.
Aanpak 1: van achteren naar voren werken
- Formuleer het leerdoel of de leerdoelen.
- Bedenk hierbij een gesloten vraag en noteer het antwoord op deze vraag.
- Ontwerp een rijke rekenvraag waarbij meer mogelijkheden tot dit antwoord leiden.
- Formuleer vervolgvragen of -opdrachten die inzicht, kennis, vaardigheden en het denken en redeneren kunnen vergroten en verdiepen.
Aanpak 2: een standaardvraag ombouwen naar een rijke rekenvraag
- Formuleer het leerdoel of de leerdoelen.
- Denk aan een (gesloten) standaardvraag.
- Gebruik deze standaardvraag om er een rijke vraag van te maken.
- Formuleer vervolgvragen of -opdrachten die inzicht, kennis, vaardigheden en het denken en redeneren kunnen vergroten en verdiepen.
Als je meer wilt weten over rijke rekenvragen lees dan zeker dit boekje van Onderwijs Maak Je Samen.