Elke week hebben dezelfde leerlingen de weektaak niet af, ook al wordt deze voor hen aangepast. Er wordt nagekeken, maar leren van je fouten ho maar. Reflecteren op de weektaak? Moet dat echt? Hoe kan ik mijn leerlingen nu beter begeleiden in het proces van het zelfstandig werken?
Wat verstaan we onder zelfstandig werken in de klas?
Onder zelfstandig werken in de klas verstaan we het vermogen en de vaardigheid van een leerling om taken en opdrachten uit te voeren zonder voortdurende begeleiding of instructie. Leerlingen zijn in staat om zelfstandig te denken, te plannen, te organiseren en verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leerproces. Leerlingen krijgen de vrijheid om hun eigen tempo te bepalen, zelf keuzes te maken en problemen op te lossen. Ze leren zelfstandig informatie te verzamelen, te verwerken en te presenteren. Op deze manier ontwikkelen ze ook vaardigheden zoals time management, concentratie en doorzettingsvermogen.
Wat kan ik doen om zelfstandig werken te stimuleren?
Allereerst zorg ik ervoor dat de opdrachten en verwachtingen duidelijk zijn. Ik wil dat mijn leerlingen weten wat er van hen wordt verwacht. Verder creëer ik een gestructureerde omgeving waarin leerlingen weten waar alles ligt en hoe ze hun werk kunnen organiseren.
Ik daag mijn leerlingen uit om na te denken over hun eigen leerproces. Ik laat ze doelen stellen en op het einde evalueren hoe ze het doen. Daarnaast bied ik mijn leerlingen de mogelijkheid om binnen bepaalde grenzen keuzes te maken. Denk bijvoorbeeld aan het kiezen van een onderwerp voor een project of de volgorde waarin ze taken uitvoeren. Ook gooi ik ze niet meteen in het diepe. Ik geef leerlingen geleidelijk meer onafhankelijkheid door begeleide oefeningen en geleidelijke vrijheid. Ik draag hierbij stap voor stap de verantwoordelijkheid over aan de leerlingen. Tot slot zorg ik voor regelmatige feedback en ondersteuning om studenten te begeleiden en te helpen bij hun leerproces.
Door zelfstandig werken in de klas te bevorderen, kunnen leerlingen hun zelfredzaamheid, probleemoplossende vaardigheden en zelfvertrouwen vergroten. Het stelt hen in staat om actieve deelnemers te worden in hun eigen leerproces.
Groei
Bewustwording van waar je staat en waar je naar toe wilt vind ik heel belangrijk. Om mijn leerlingen inzicht te geven heb ik het zelfstandig werken opgesplitst in 4 levels. Bij elk level staat omschreven hoe leerlingen op dat niveau moeten kunnen reflecteren, samenwerken, zelfstandig doorwerken en kunnen omgaan met uitgestelde aandacht. Ook staat er wat ervan ze verwacht wordt op het gebied van de taakaanpak. Er zijn kaarten gemaakt die kunnen worden opgehangen in de klas of in een map van de leerling kunnen worden bewaard. Daarnaast is er een checklist voor zelfreflectie. De verschillende onderdelen die ik aan het begin van dit stukje noemde zijn wekelijks reflectiepunten waarop leerlingen hun werkweek evalueren.
De levels van zelfstandig werken met checklist
Om de groei in het zelfstandig werken te verduidelijken voor mijn leerlingen heb ik 4 levels gemaakt. Naast de losse kaarten met de levels is er ook een checklist met alle onderdelen van de 4 levels op 1 A4.