We kennen allemaal wel die leerlingen die op het laatste moment de school binnen komen rennen en er slordig en ongeorganiseerd uitzien. Op school gebeurt het werk op dezelfde rommelige manier. Dit is een voorbeeld van een leerling die enorm veel moeite heeft met organisatie en planning.
De term executieve functies is een verzamelnaam voor de mentale processen die een leidende rol hebben bij het denken en het gedrag. Ze omvatten een aantal functies met een neurologische basis, die samenwerken bij het leiden en coördineren van onze inspanningen om een doel te bereiken (Joyce Cooper-Kahn 2013).
Executieve functies ontwikkelen zich tijdens het groeien van de hersenen en het leren van ervaringen op een relatief voorspelbare manier, net als leren fietsen. Toen je vroeger leerde fietsen was dat eerst met zijwieltjes, daarna zonder en vooral die beginperiode zonder zijwieltjes was een behoorlijke uitdaging in balans houden, vaart hebben en opletten op de omgeving. Zo moeten leerlingen in de klas geholpen worden met de organisatie in de klas en bepaalde routines.
We hebben het vaak over het hebben van zwakke executieve functies, maar let op dit is geen stoornis. De term beschrijft problemen met een verzameling vaardigheden die soms op zichzelf staan en soms geassocieerd worden met andere problematiek.
Als we dus zeggen dat een leerling zwakke executieve functies heeft, dan bedoelen we dat hij of zij problemen heeft met een of meerdere vaardigheden die gericht zijn op efficiënt en doelmatig werken.
Goede executieve functies hangen met veel factoren samen: de normale ontwikkeling van de verschillende hersengebieden, de ontwikkeling van efficiënte verbindingen tussen deze gebieden en kansen om te leren en te oefenen. Daarnaast kunnen fysieke gezondheid en emotionele stress de executieve functies aantasten.
Alle leerlingen in je klas die problemen hebben met hun executieve functies zijn gebaat bij interventies van jou en aanpassingen in de klas. Door jouw interventies en aanpassingen in de klas help je hen met het versterken van hun executieve functies. Door het versterken van de executieve functies behalen zij meer doelen en komen zij verder in hun ontwikkeling. Het resultaat zie je misschien niet binnen een paar weken of maanden, misschien niet eens aan het einde van jouw schooljaar met deze leerling. Jelle Jolles (neurpsycholoog) beschrijft het heel mooi: Een traag groeiende boom kan ook de hoogste worden. Een traag groeiende boom moet je niet vastpinnen op wat hij of zij op dit moment kan en doet. Je moet kijken naar de groeipotentie. Ook zo’n boom kan de potentie hebben om uit te groeien tot de grootste boom in het bos! En is dat niet ons doel in het onderwijs? Elke leerling de beste versie van zichzelf laten zijn?
Misschien denk je nu wat kan ik specifiek doen om de executieve functies van mijn leerlingen te versterken? Ik leer het je graag!
Begin september start ik 2 online professionaliseringen over executieve functies:
Ik verwelkom je graag!
Juf Joanne
Parkweg 11
4461 SG Goes
Om je de beste ervaring te kunnen geven maken wij gebruik van Cookies. Door het gebruiken van onze website ga je hier automatisch mee akkoord. Wil je meer informatie? Klik dan hier.
