Hoe geef je vorm aan groepswerk in je klas? Een onderwerp waar ik regelmatig over nadenk. Sinds enkele jaren werken wij op mijn school met Blink geïntegreerd. Ik vind het een fantastische methode. Je werkt thematisch, de betrokkenheid van mijn leerlingen is vele malen hoger en ik hoef niet meer zelf de lessen van mijn zaakvakken op te frissen. De leerlingen doen goed mee tijdens de klassikale lessen en dan komt de productopdracht. Soms kies ik ervoor deze individueel te laten maken (zo hebben ze voor de zomervakantie een lapbook gemaakt), maar vaker laat ik ze samenwerken. Bij de meeste groepjes gaat dit goed, maar er zijn altijd welk enkele groepjes waar ik bij moet sturen of andere interventies moet plegen. Het loopt in die groepjes minder soepel.
Er zijn verschillende redenen waarom je er voor kunt kiezen om leerlingen te laten samenwerken aan een groepsopdracht.
Leerlingen kunnen veel van elkaar leren, maar moeten daar natuurlijk wel voor open staan. Hoe geef je vorm aan groepswerk in je klas als leerlingen moeite hebben met samenwerken? We kennen allemaal wel de momenten waarop het echt niet lekker liep in bepaalde groepjes. Er wordt niet hard gewerkt en op het moment dat de inleverdatum in zicht komt is het betreffende groepje nog nergens. Ze steggelen over alles en het lijkt wel of ze elkaar het gelijk niet gunnen. Het leereffect blijft door deze manier van samenwerken ook ernstig achterwege. Hoe komt het dat het sommige groepjes niet lukt om een groepswerk binnen de gestelde tijd en kaders af te ronden?
Wat doe je als je ziet dat een aantal leden van een groepje lekker achterover leunt en kijkt hoe anderen keihard aan het werk zijn? Hoe zorg je ervoor dat kinderen die van nature niet dikke vrienden zijn, toch goed samenwerken?
Leer je leerlingen te overleggen en te evalueren en laat ze onderling en met jou afspraken maken. Zorg dat er een helder kader is waarbinnen ze de opdracht kunnen uitvoeren.
Van tevoren denk je als leerkracht natuurlijk na over de samenstelling van je groepjes. De beste grootte van zo’n groepje is 3 tot 5 leerlingen. Dit is afhankelijk van de opdracht. Zorg dat er groepsrollen zijn die de leerlingen moeten verdelen (voorzitter, verslaggever, presentator). Laat ze overleggen over ieders kwaliteiten. Groepjes hoeven ook niet altijd te bestaan uit de beste vriendjes of vriendinnetjes bij elkaar. Later op de werkvloer moet je ook met verschillende soorten collega’s kunnen samenwerken. Let wel op dat de verschillen tussen leerlingen ook weer niet te groot zijn. Dat werkt voor alle groepsleden dan erg frustrerend.
Zorg dat er goed wordt overlegd in de groepjes. Als het mis gaat in werkgroepjes komt dit vaak doordat de doelen, afspraken en regels niet voor iedereen helder zijn. Daardoor interpreteert iedereen het anders en ontstaat er ruis op de lijn met ruzie tot gevolg (“Met dat kind valt echt niet samen te werken!”). Laat leerlingen ook regelmatig een tussenevaluatie uitbrengen. Dit kan schriftelijk of mondeling naar jou toe. Je merkt dan snel waar het goed gaat en waar je moet bijsturen.
Zorg dat je leerlingen weten hoe jij het groepswerk evalueert. Welke criteria hanteer jij om tot een beoordeling te komen? Maak ze ook duidelijk dat je niet alleen naar het product kijkt, maar ook het proces meeneemt in je beoordeling. Laat de leerlingen ook hun eigen aandeel beoordelen en elkaar feedback geven op de inbreng. Zo staan ze meer open voor kritiek en hebben ze minder de neiging hun oordeel te verzachten of om aan vriendjespolitiek te doen.
Je kunt dit opstellen door gebruik te maken van een rubric. Een rubric geeft inzicht in de stappen die een leerling moet nemen om een volgend niveau van een vaardigheid te bereiken. Op de afbeelding hierboven zie je een voorbeeld van een beoordelingsformulier van het project “ontwerp jouw eigen camping”. Leerlingen weten hierdoor precies naar welke criteria ik kijk.
Juf Joanne
Parkweg 11
4461 SG Goes
Om je de beste ervaring te kunnen geven maken wij gebruik van Cookies. Door het gebruiken van onze website ga je hier automatisch mee akkoord. Wil je meer informatie? Klik dan hier.
