In deze blogpost wil ik het gaan hebben over het inzetten van denkgewoonten in de klas.
Op mijn school werken we volgens de principes van boeiend onderwijs. Naast een specifieke coöperatieve werkvorm en vormgever staat er na elke vakantie ook een nieuwe denkgewoonte centraal.
Definitie denkgewoonten
Een denkgewoonte is een patroon van intelligente gedragingen die tot productieve acties leiden.
Wat zijn denkgewoonten?
Denkgewoonten zijn korte motiverende zinnen die je uitdagen om te blijven leren. Het doel van het inzetten van denkgewoonten is het stimuleren bij kinderen om intelligent gedrag te ontwikkelen, zodat ze in het leven adequaat kunnen reageren op situaties waarbij de oplossing niet altijd voor de hand ligt. Daarnaast kun je met behulp van de denkgewoonten ernaar streven dat kinderen zien hoe je kunt leven met een open blik en houding en dat het goed is om een leven lang te blijven leren.
Welke denkgewoonten zijn er?
- Ik blijf proberen
- Ik denk eerst na
- Ik luister
- Ik bekijk het anders
- Ik denk na hoe ik iets kan leren
- Ik werk nauwkeurig
- Ik stel een vraag
- Ik weet al iets
- Ik denk na hoe ik iets vertel
- Ik wil graag dingen weten
- Ik gebruik mijn fantasie
- Ik ben verbaasd en blij
- Ik ga iets uitproberen
- Ik maak een grapje
- Samen kunnen we meer dan alleen
- Ik wil blijven leren
Hoe besteed je gericht aandacht aan de denkgewoonten in de klas?
Je kunt denkgewoonten gebruiken om te onderwijzen, verbeteren, observeren en toepassen om leerlingen te helpen gewoonten van intelligent gedrag te ontwikkelen. Denkgewoonten kun je heel goed combineren met systeemdenken en Meervoudige Intelligentie.
Bij ons staat er steeds 1 denkgewoonte centraal. Deze hangt dan ook in elke klas op een speciaal prikbord waar je dan ook andere dingen kunt ophangen die met die denkgewoonte te maken hebben. Steeds zijn er 3 leerkrachten verantwoordelijk voor het introduceren van een denkgewoonte. De ene keer komen we bij elkaar voor een klein toneelstukje door een paar leerkrachten, weer een ander groepje maakt een videofilmpje om in de klas te bekijken, soms laten we een groepje leerlingen iets uitspelen en volgende week kijken we een filmpje van Buurman & Buurman met de denkgewoonte “samen kunnen we meer dan alleen”. Ook hebben we al eens verschillende groepen laten samenwerken om een denkgewoonte te introduceren.
Na de introductie verwijzen we regelmatig naar de denkgewoonte en voeren we er ook een klassengesprek over. Wanneer heb jij deze denkgewoonte ingezet? Wanneer zou je deze denkgewoonte kunnen inzetten?
Je kunt ook tijdens een activiteit zeggen dat je bewust gaat kijken of je die denkgewoonte terugziet komen tijdens het werken. Leerlingen die een bepaalde denkgewoonte lastig vinden geef ik ook wel eens een kleine afbeelding van die denkgewoonte voor op hun tafel als reminder.
Op de site www.denkgewoonten.nl kun je jezelf registreren en nog veel per denkgewoonte meer tips lezen. Ook kun je daar de afbeeldingen van de denkgewoonten downloaden.