Motivatie

Motivatie

Geen motivatie op de basisschool? Heel soms gebeurde het al de afgelopen jaren. Dat ik een leerling in groep 8 kreeg die niet gemotiveerd was. Sneu voor het kind en een uitdaging voor mijn duo en mij! Mijn ervaring is dat leerlingen in groep 8 juist vaak wel heel gemotiveerd zijn. Ze hebben een doel: een nieuwe school. Ze zijn er over het algemeen wel klaar mee met die basisschool. Niet omdat ze ons juffen beu zijn (tsss…), maar ze zijn toe aan een nieuwe uitdaging. Een nieuwe start, een nieuwe fase. Spanning en sensatie 🙂  

Motivatie?

Motivatie heeft te maken met alles wat een mens tot handelen beweegt. De wens om iets dat je wilt ook werkelijk te doen. Drijfveren. Beweegredenen.  Op Wikipedia lees ik: “Motivatie heeft invloed op de initiatie, richting, intensiteit en volharding van het menselijk gedrag.” Volgens mij is ieder kind gemotiveerd om dingen te leren. Ze zijn alleen niet altijd gemotiveerd om de dingen te leren die wij volwassenen vinden dat ze moeten leren. 

Motivatie verstopt onder faalangst

Enige jaren geleden had ik een knul in de klas… Hij was een kop groter dan de rest en ook een stuk breder. Gedroeg zich in groep 7 als het grootste enfant terrible, maar was diep van binnen eigenlijk gewoon een grote knuffelbeer. In groep 7 zat hij vaker op de gang dan in de klas en zijn motivatie was ver te zoeken. Hoe dat kwam? Volgens mij door faalangst. Deze lieve knuffelbeer was vreselijk dyslectisch en had hierdoor een vreselijke allergie ontwikkeld voor letters en boeken. Als je dan niet las, dan kon tenminste niemand zeggen dat je het niet goed las of begin je geen blunders waar iedereen van kon meegenieten. Hij voelde zich niet competent genoeg om te proberen te leren op school.  

Competentie, relatie en autonomie

Wil je gemotiveerd zijn om nieuwe dingen te leren, dan moet je jezelf ook competent voelen. Je moet geloven in het feit dat je een taak kunt voltooien. Dat je weet en voelt dat je vaardigheden kunt leren. Daarom as het belangrijk dat deze knul interessante en uitdagende opdrachten kreeg in plaats van alleen maar te horen dat hij een vervelend en lastig jong was dat ook nog eens niet goed kon lezen (dit waren letterlijk zijn woorden een keer). 
Daarbij komen we ook bij relatie. Een relatie of verbondenheid. Het gevoel om ergens bij te horen. Dus niet hele dagen voor straf op de gang zitten, maar het gevoel krijgen van je leerkracht dat je net zo belangrijk bent als alle leerlingen in de klas. Nee, eigenlijk het gevoel krijgen dat je voor die leerkracht veel belangrijker bent dan al die leerlingen die het veel makkelijker afgaan. Je kunt je voorstellen dat mijn duo en ik hevig geraakt werden, toen hij rond de herfstvakantie vertelde in die korte periode meer van ons geleerd te hebben dan het hele jaar ervoor!
Dan komen we bij de derde pijler: autonomie. Het maken van eigen keuzes. Het gevoel hebben dat je aan het eigen roer staat van je eigen leven. Deze jongen had de afgelopen jaren alleen maar gehoord dat als hij zo doorging hij naar het VSO zou moeten en dat wilde hij niet. Hij wilde naar het VMBO afdeling basis. Samen hebben we bekeken wat hij hiervoor moest doen en hij ging aan de slag. 

In je kracht gezet worden 

Wil je gemotiveerd zijn, dan moet je niet in je basisbehoeften (competentie, relatie en autonomie) geremd worden. Als dit gebeurt, dan is het klaar met de motivatie en ontwikkel je een motivatieprobleem. Daarom vind ik het heel belangrijk om een goede relatie met leerlingen te hebben en met hen te praten over hun kernkwaliteiten. 

Soorten motivatie

Er zijn drie verschillende soorten motivatie:

  1. Intrinsieke motivatie: je bent vanuit jezelf voor iets gemotiveerd. Je vindt het leuk om te doen, je haalt er voldoening uit. 
  2. Extrinsieke motivatie: je doet het, omdat het je een beloning oplevert (een goed cijfer) of je doet het niet en het levert je een onvoldoende op. Vaak hebben we de neiging om te gaan straffen en belonen. Dit werkt soms heel even, maar uiteindelijk werkt het juist averechts en zorgt het voor een verstoorde relatie 
  3. Autonome motivatie: hier gaat het over gemotiveerd zijn, omdat je het nut van de activiteit inziet. Je weet waar je het voor doet en wat je eraan hebt. 

Motivatie kan ook veranderen. Dat is heel normaal. Aan het begin is er vaak sprake van intrinsieke motivatie en op het moment dat je diep in de leerkuil zit, verandert die intrinsieke motivatie in autonome motivatie of door extrinsieke motivatie omdat je jezelf een beloning in het vooruitzicht stelt. 

De motivatie van die knuffelbeer

Met deze jongen kwam het helemaal goed. Natuurlijk was er wel eens een dipje, maar zijn doel heeft hij gehaald: VMBO basis. Zo heel af en toe komen we elkaar nog tegen. Altijd enthousiast. Voor deze leerlingen doe ik het, hiervoor ben ik gemotiveerd het onderwijs in gegaan. 

Geef een reactie

Om je de beste ervaring te kunnen geven maken wij gebruik van Cookies. Door het gebruiken van onze website ga je hier automatisch mee akkoord. Wil je meer informatie? Klik dan hier.